Eerste waardevolle archeologische vondsten in kern Middelstum

In het kader van de eerste fase van de herinrichting Middelstum zijn archeologische vondsten gedaan in de Burgemeester van Ankenweg, de Oude Schoolsterweg en de Jacob Vinhuizenstraat. In grootschalige bouwwerken wordt de bodem verstoord en bestaat er kans op het verloren gaan van archeologische resten. Daarom is archeologisch onderzoek verplicht. Het onderzoek in Middelstum wordt uitgevoerd door het archeologisch adviesbureau RAAP. Ook in de andere straten van de herinrichting wordt het archeologisch onderzoek voortgezet. We kunnen uitkijken naar nog meer interessante vondsten.

Burgemeester Van Ankenweg
Omdat deze weg buiten de wierde ligt, werden er vooraf niet veel vondsten verwacht. Mogelijk dat er een oudere, Middeleeuwse weg onder de huidige straat zou kunnen liggen. Van deze Middeleeuwse weg is niets teruggevonden. Als zo’n weg al herkenbaar zou zijn (dat wil zeggen meer dan een karrespoor) dan is deze door de latere bestratingen helemaal verdwenen. Wel zijn resten gevonden van een gedempte vaart, die ooit op de plek van de Van Ankenweg liep. En er zijn vondsten uit de (Late) IJzertijd (vanaf ongeveer 500 jaar voor Chr.) gedaan. Het gaat om een handjevol scherven die midden in de kwelderafzettingen bij elkaar lagen. Anders dan op de wierde, waar aardewerk samen met ander afval gedumpt werd om de wierde op te hogen, gaat het hier niet om nederzettingsafval. Het lijkt er op dat iemand hier per ongeluk een keer een pot heeft laten vallen. De vondsten geven in ieder geval aan dat de kwelders in de IJzertijd begaanbaar waren en ook gebruikt werden.

Oude Schoolsterweg In de Oude Schoolsterweg is aanzienlijk meer gevonden dan in de Van Ankenweg. Dat is ook niet zo gek, want de Oude Schoolsterweg loopt over de rand van de wierde. Behalve allerlei sporen, zoals gedempte sloten en afvalkuilen, zijn er een paar opvallende zaken gevonden. Allereerst is er een houten duiker gevonden. Het is nog niet duidelijk hoe oud deze precies is, maar er zijn delen van de constructie meegenomen om te dateren. Op het kruispunt met de Johan Lewestraat is het fundament van een huis gevonden. Dit huis is rond 1900 afgebroken, toen de straat verbreed werd. Het staat nog op historische foto’s. Een andere opvallende vondst zijn twee complete maalstenen, die in een gedempte sloot of gracht lagen. Stukken maalsteen worden vaker gevonden, per slot van rekening zijn het gebruiksgoederen die nogal slijten. Hele maalstenen daarentegen vind je bijna nooit. Er zit ongetwijfeld een boeiend menselijk verhaal vast aan deze vondsten, maar of we daar ooit achter komen…

Jacob Vinhuizenstraat
Het archeologisch onderzoek in de Jacob Vinhuizenstraat heeft de interessantste resultaten opgeleverd. De belangrijkste reden hiervoor is dat de Jacob Vinhuizenstraat over het hoogste deel van de wierde en vlak langs de kerk loopt. Daarmee is de kans op het aantreffen van archeologische resten, en misschien zelfs begravingen, erg groot. In de proefputjes in het noordelijke deel van de straat zijn weliswaar geen begravingen gevonden, maar wel sporen en materiaal uit de Middeleeuwen en uit de Midden of Late IJzertijd. De mooiste vondst is een vrijwel compleet bekertje (“borrelglaasje”) van aardewerk, dat uit de IJzertijd stamt. Bij de begeleiding van de rioolaanleg zijn nog meer sporen en vondsten aangetroffen, waaronder een bijna 4 m diepe waterput, een kuil met daarin scherven, stenen en de resten van een emmer of tonnetje en opgevulde greppels of sloten. De waterput en de kuil zijn overigens maar een paar honderd jaar oud.

Alles bij elkaar zijn in de Jacob Vinhuizenstraat vondsten uit alle belangrijke periodes (IJzertijd/Romeinse tijd, Middeleeuwen en Nieuwe tijd) in de geschiedenis van Middelstum gedocumenteerd.

Kijk voor de foto’s op www.loppersum.nl/herinrichtingdorpen

Kijk voor de film over het archeologisch onderzoek op de website van Middelstum TV

Bron & foto's: Gemeente Loppersum (22 januari 2013)